Przedmiot: |
Umysł w świecie znaków |
Kierunek: |
Filozofia, II stopień [4 sem], stacjonarny, ogólnoakademicki, rozpoczęty w: 2012 |
Rok/Semestr: |
I/1
|
Liczba godzin: |
30,0 |
Nauczyciel: |
Muszyński Zbysław, dr hab. |
Forma zajęć: |
konwersatorium |
Rodzaj zaliczenia: |
zaliczenie na ocenę |
Punkty ECTS: |
3,0 |
Godzinowe ekwiwalenty punktów ECTS (łączna liczba godzin w semestrze): |
0 |
Godziny kontaktowe z prowadzącym zajęcia realizowane w formie konsultacji |
0 |
Godziny kontaktowe z prowadzącym zajęcia realizowane w formie zajęć dydaktycznych |
0 |
Przygotowanie się studenta do zajęć dydaktycznych |
0 |
Przygotowanie się studenta do zaliczeń i/lub egzaminów |
0 |
Studiowanie przez studenta literatury przedmiotu |
|
Poziom trudności: |
podstawowy
|
Wstępne wymagania: |
zainteresowanie semiotyką |
Metody dydaktyczne: |
- dyskusja dydaktyczna
- klasyczna metoda problemowa
- objaśnienie lub wyjaśnienie
|
Zakres tematów: |
Semiotyka jako nauka o znakach.
Historia semiotyki. Wybrane koncepcje znaku
Problem relacji zachodzącej między znakiem (słowem) a przedmiotem (światem)
Rola umysłu w reprezentowaniu świata. Wybrane koncepcje umysłu
Kognitywistyczne ujęcia znaku.
Semiotyczne i kognitywistyczne teorie znaczenia
Semiotyczne a kognitywistyczne koncepcje kultury
Poznawcze procesy leżące u podstaw metafory
Poznawcze procesy leżące u podstaw kategoryzacji
Ucieleśnienie umysłu, znaku i kultury
Narracja jako mechanizm rozumienia świata
Dyskursy i ich światy
Obrazy świata a wizualizacja kodów komunikacji
Wyjaśnianie a rozumienie kultury
Semiotyczne i kognitywistyczne ujęcie kodów kulturowych
Kognitywistyczne podstawy semiotycznych obrazów świata |
Forma oceniania: |
- końcowe zaliczenie pisemne
|
Literatura: |
Chandler D., Wprowadzenie do semiotyki, Oficyna Wydawnicza Wolumen, Warszawa 2011
Eco U., Kant a dziobak, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2012
Eco U., Teorie semiotyczne, WUJ, Kraków 2006
Eco U., Od drzewa do labiryntu, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2009
Lakoff G., Kobiety, ogień i rzeczy niebezpieczne. Co kategorie mówią nam o umyśle, Universitas Kraków 2011
Kovacses Z., Język, umysł, kultura, Univesitas, Kraków 20011
Shore B., Culture in Mind. Cognition, Culture, and the Problem of Meaning, Oxford University Press 1996
Sperber D., Symbolizm na nowo przemyślany, Nomos 2006
Sperber D., Explainig Culture. A Naturalistic Approach, Blackwell Publishers 1996 |
Dodatkowe informacje: |
Problem relacji między znakiem (słowem) a przedmiotem (światem) jest podstawowym problemem semiotyki jako nauki o znakach. Różne koncepcje semiotyczne różnią się poglądami na naturę relacji między znakiem a światem. W określaniu natury tej relacji przyjmuje się istnienie umysłu, dla którego znak staje się elementem pośredniczącym w dostępie do świata rzeczy, i który aktywnie uczestniczy w określaniu świata. Różne koncepcje umysłu w odmienny sposób uwzględniają działanie systemu semiotycznego, za pomocą którego człowiek odnosi się do świata. Kognitywistycznie nastawione koncepcje semiotyki opierają się w swoich badaniach na poznawczych i emocjonalnych procesach reprezentowania świata. Opis i wyjaśnianie zjawisk semiotycznych związanych z funkcjonowaniem człowieka w świecie znaków dla koncepcji kognitywistycznych jest opisem i wyjaśnieniem jest opartym na funkcjonowaniu umysłu. W takim podejściu do świata znaków własności języka takie jak metafory i zasady kategoryzowania, własności procesu komunikowania się, działanie w świecie społecznym są efektem zasad działania umysłu. Efekty badań nad naturą umysłu leżą u podstaw zrozumienia natury znaku, jego relacji do świata zewnętrznego i wewnętrznego podmiotu. Semiotyczne podstawy kultury i świata społecznego stanowią podstawę rozumienia człowieka i sposób interpretacji otaczającego go świata. Dodatkowe uwzględnienie koncepcji opisujących funkcjonowanie umysłu umożliwia inne ujęcie wielu problemów nie tylko z obszaru filozofii umysłu, ale także z zakresu lingwistyki, antropologii, sztucznej inteligencji, nauk społecznych |