Zapomniałeś hasła? |

Sylabus przedmiotu

Drukuj
Przedmiot: Wiedza o współczesnym języku polskim
Kierunek: Filologia polska, I stopień [6 sem], stacjonarny, ogólnoakademicki, rozpoczęty w: 2013
Tytuł lub szczegółowa nazwa przedmiotu: Wiedza o współczesnym języku polskim
Rok/Semestr: I/2
Liczba godzin: 30,0
Nauczyciel: Wasiuta Sebastian, mgr
Forma zajęć: konwersatorium
Rodzaj zaliczenia: zaliczenie na ocenę
Poziom trudności: nie dotyczy
Wstępne wymagania:

Nie dotyczy.
Metody dydaktyczne:
  • ćwiczenia przedmiotowe
Zakres tematów:
  1. Łączliwość czasownika jako klucz do opisu zdania.
  2. Główne modele (typy) zdań pojedynczych.
  3. Zdanie a grupa składniowa. Grupy współrzędne (szeregi) i podrzędne (związki). Frazeologizacja grup składniowych.
  4. Człony zdania pojedynczego a typy zdań podrzędnych.
  5. Działania na tekście i zdaniu: dekompozycja złożonego tekstu, parafrazowanie, rozszerzanie i rozwijanie zdania elementarnego (tj. tworzenie szeregów i związków składniowych).
  6. Transformacje: m.in. zerujące (równoważniki zdań); transformacje imiesłowowe; nominalizacja; mowa wprost (oratio recta) i jej przekształcanie na mowę zależną i mowę pozornie zależną.
  7. Cechy języka polskiego jako fleksyjnego. Temat i końcówka. Synkretyzm i supletywizm w polskiej fleksji. Elementy pozycyjności w języku polskim.
  8. Wyraz pochodny (motywowany) i jego struktura: pień i format. Znaczenie słowotwórcze (i etymologiczne) a znaczenie leksykalne.
  9. Sposoby tworzenia słów; derywacja i jej typy; wyrazy złożone; skróty i skrótowce.
  10. Podział słowotwórczy a morfologiczny wyrazu. Rodzina wyrazów.
  11. Wymiany morfonologiczne.
  12. Podstawy opisu fonologicznego języka polskiego. Inwentarz fonemów języka polskiego. Warianty fonemu. Cechy dystynktywne w języku polskim.
  13. Fonetyka wyrazu: Samogłoska a spółgłoska. Struktura sylaby.
  14. Główne zjawiska koartykulacji (upodobnienia, wymowa samogłosek nosowych, uproszczenia).
  15. Prozodia (fonetyka zdania i tekstu): Tempo i barwa. Rytm mowy i frazowanie. Rola pauzy. Intonacja zdań. Akcent zdaniowy i jego funkcja rematyzująca; akcent wyrazowy i wyrazy bezakcentowe (enklityki, proklityki - stałe i okazjonalne).
Forma oceniania:
  • końcowe zaliczenie pisemne
  • ocena ciągła (bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność)
Literatura:
  1. Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Lublin 2001.
  2. Współczesna polszczyzna. Wybór opracowań, cz. 1.Programy dydaktyczne. Bibliografia. Etykieta językowa, red. J. Bartmiński, Lublin 2004, cz. 7.Fonetyka, fonologia, prozodia, red. J. Bartmiński, M.Nowosad-Bakalarczyk, Lublin 2010.
  3. Gramatyka współczesnego języka polskiego. Red. naukowy Stanisław Urbańczyk:Składnia, pod red. Z. Topolińskiej, Warszawa 1984,Morfologia, pod red. R. Grzegorczykowej, R. Laskowskiego, H. Wróbla, Warszawa 1984, wyd. 2 zmienione Warszawa 1998.
  4. Encyklopedia języka polskiego, red. S. Urbańczyk, M. Kucała, wyd. 3 poprawione, Wrocław 1999.
  5. Wierzbicka A.,O języku dla wszystkich, wyd. 2 rozszerz., Warszawa 1967.
  6. Klemensiewicz Z.,Zarys składni polskiej, Warszawa 1953, wyd. 2 rozszerz.: 1957.
  7. Nagórko A.,Zarys gramatyki polskiej (ze słowotwórstwem), Warszawa 1998.
  8. Grzegorczykowa R.,Wykłady z polskiej składni, Warszawa 1996.
  9. Grzegorczykowa R.,Zarys słowotwórstwa polskiego. Słowotwórstwo opisowe. Skrypt dla studentów filologii polskiej, wyd. 3 poprawione, Warszawa 1979.
  10. Wierzchowska B.,Wymowa polska, wyd. 2 zmien. I rozszerz., Warszawa 1971.
  11. Wiśniewski M.,Zarys fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, (Skrypt dla studentów filologii polskiej), wyd. 4, Toruń 2001.
Dodatkowe informacje:

Szczegółowy spis zalecanych lektur jest podany w tomikuseriiWspółczesna polszczyzna. Wybór opracowań, cz. 1,Programy dydaktyczne. Bibliografia. Etykieta językowa, red. J. Bartmiński, Lublin 2004, s. 27-66.