Sylabus przedmiotu

Wykład obligatoryjny dla studentów filologii polskiej.

• klasyczna metoda problemowa
• prelekcja
• wykład informacyjny
• wykład konwersatoryjny

1. Jedność i zróżnicowanie romantyzmu europejskiego. U źródeł estetyki romantycznej (pojęcia i kategorie estetyki preromantycznej w Anglii i Niemczech); koncepcje poezji, wyobraźni poetyckiej; pojmowanie natury; nowa mitologia; romantyczne poznanie a zasada jedności i harmonii świata.

2. Przełom romantyczny w Polsce. Koncepcje przedromantyczne i romantyczne; trzy modele kultury nowożytnej: K. Brodziński – M. Mochnacki – A. Mickiewicz. Spory estetyczne i literackie w okresie romantyzmu przedlistopadowego .

3. Adam Mickiewicz – poeta. W szkole klasycznej; znaczenieBallad i romansów; cykle sonetów:Sonety odeskieiSonety krymskie; artyzm, światopogląd romantyczny: koncepcja. Pielgrzyma, natura, historia, orientalizm; liryka okresu rzymsko – drezdeńskiego jako nowy typ ekspresji religijnej;Zdania i uwagijako cykl religijny; metafizyczny wymiar liryków lozańskich. Ewolucja drogi poetyckiej Mickiewicza. Koncepcja poezji romantycznej w twórczości Mickiewicza.

4.Pan Tadeusz–summaromantyczna. Geneza, powstawanie, trudna droga do sławy; tradycje literackie; czy epopeja szlachecka?; koncepcja historyzmu (historia narodowa);dawność szlachecka a polska przyszłość; natura i idylla; „widzę i opisuję” – tajemnice sztuki poetyckiej;Pan Tadeuszjako romantyczne dzieło synkretyczne.Pan Tadeuszjako poemat metafizyczny. Odczytania klasyczne i nowe.

5. Ewolucja form dramatycznych w twórczości Juliusz Słowackiego; wyznaczniki formy dramatycznej; dramat a wizja sceniczna; kompozycja; dramaturgia Słowackiego wobec koncepcji podmiotowości;Kordian – Balladyna – Mazepa – Sen srebrny Salomei – Samuel Zborowski.Kordian– historia i historyzm; romantyczny bohater egzystencji; problematyka; spór o Kordiana.Balladyna– historyzm i historia;romantyczne dzieje bajeczne (kontekstLilla Weneda); szekspiryzm; „ariostyczny uśmiech”; baśniowość jako kategoria estetyczna; koncepcja ironii tragicznej.

7. Słowacki mistyczny. Problematyka filozofii genezyjskiej (spirytualistyczny ewolucjonizm), historia; objawienie ducha w dziejach. System mistyczny – czy cząstkowe rewelacje? Problematyka filologiczna dzieła mistycznego. Koncepcja dzieła fragmentarycznego. Objawienie i poetyka.Genezis z Ducha– wykład idei.Król Duch” jako romantyczna epopeja „ w ruchu”.

8. Norwid – myśl i poezja. Norwidowski romantyzm. Wobec antyku i chrześcijaństwa. Świat myśli ( człowiek, historia, eschatologia); dążenie do prawdy; ironia Norwida; dlaczego niedokonany zwrot w poezji (poetyka „niewczesna”?).

9. Romantyzm w kraju: poezja i proza wobec dokonań wieszczów. Główne tendencje rozwojowe.

• egzamin ustny

Spis lektur podstawowych:Idee programowe romantyków polskich, opr. A. Kowalczykowa, Wrocław 1991, BN I 261 (orientacja w całości);Malczewski A., Maria, opr. R. Przybylski, Wrocław 1958, BN I 46; Mickiewicz A.,Wybór poezyj, t. 1-2, opr. Cz. Zgorzelski, Wrocław 1974 – 1986, BN I 6, 66; Mickiewicz A., Konrad Wallenrod, opr. S. Chwin, Wrocław 1991, BN I 72; Mickiewicz A., Dziady. Część II, IV i I,opr. S. Pigoń, posł. Z. Stefanowska, Warszawa 1977.;Mickiewicz A.,Dziady. Część III, opr. S. Pigoń, posł. Z. Stefanowska, Warszawa 1984; Mickiewicz A.,Księgi narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego, opr. Z. Stefanowska, Wrocław 1956, BN I 17;Mickiewicz A.,Pan Tadeusz czyli Ostatni zajazd na Litwie, opr. S. Pigoń, Wrocław 1971, BN I 83 ; Słowacki J.,Dzieła, pod red. J. Krzyżanowskiego, Wrocław 1959, t. 1 :Liryki i inne wiersze ;Słowacki J.,Powieści poetyckie, opr. M. Ursel, Wrocław 1987, BN I 47 (Lambro); Słowacki J.,Kordian,opr. M. Inglot, Wrocław 1986, BN I 2 ; Słowacki J.,Balladyna, opr. M. Inglot, Wrocław 1984, BN I 51; Słowacki J., Beniowski, opr. A. Kowalczykowa, Wrocław 1998, BN I ; Słowacki J., Ksiądz Marek, opr. M. Piwińska, Wrocław 1991, BN I 29 lub Słowacki J.,Sen srebrny Salomei, opr. A. Kowalczykowa, Wrocław 1992, BN I 57;Krasiński Z., Nie – Boska komedia, opr. M. Janion i M. Grabowska, Wrocław 1974, BN I 24; Krasiński Z., Irydion, opr. W. Kubacki, Wrocław 1967, BN I 42; Fredro A.,Śluby panieńskie, opr. M. Inglot, Wrocław 1972, BN I 22; Fredro A., Zemsta, opr. M. Inglot, Wrocław 1967, BN I 32; Norwid C.K.,Vade – mecum, opr. J. Fert, Wrocław 1990, BN I 271.; Norwid C.K, Pierścień Wielkiej Damy, opr. S. Świontek, Wrocław 1990, BN I 274;Norwid C.K.,Pisma wybrane, opr. J. W. Gomulicki, Warszawa 1968 : t. 2 :Promethidion;,t. 4: Czarne kwiaty, Białe kwiaty,Stygmat, „Ad leones!”,;Rzewuski H.,Pamiątki Soplicy, opr.Z. Lewinówna, wstęp M. Żmigrodzka, Warszawa 1961; Żmichowska N., Poganka, opr. T. Żeleński – Boy, Wrocław 1950, BN I 121; Kraszewski J. I.,Stara Baśń, opr. W. Danek, Wrocław 1988, BN I 53;

Lektury zalecane:Goszczyński S.,Zamek kaniowski,opr. M. Janion, Warszawa 1958; Mochnacki M.,O literaturze polskiej w wieku XIX, opr. Z. Skibiński, Łódź 1988; Mickiewicz A.,Grażyna,posł. Z. Libera, Warszawa 1982; Mickiewicz A..Dzieła. Wydanie Rocznicowe 1798 – 1998, Warszawa 1993 -, t. 8 – 11 :Literatura słowiańska( wybór), opr. J.Maślanka; Słowacki J., Krąg pism mistycznych, opr. A. Kowalczykowa, Wrocław 1982, BN I 245; Słowacki J. ,Dzieła Wszystkie,pod red. J. Kleinera,t. 3 –Anhelli,t.4 –Mazepa;Krasiński Z.,Przedświt,w:Dzieła literackie,opr. P.. Hertz, Warszawa 1975; Krasiński Z.Listy,opr. Z. Sudolski, Wrocław 1997 BN I (wybór); Wybrane aspekty poezji krajowej na podst. następujących wydań (ogólna orientacja): Pol W.,Wybór poezji, opr. M. Janion, Wrocław 1963, BN I 180 ; Lenartowicz T, Wybór poezji, opr. J. Nowakowski, Wrocław 1972, BN I 5; Ujejski K.,Wybór poezji i prozy,opr. K. Poklewska, Wrocław 1992, BN I 37; Zaleski J. B.,Wybór poezyj,opr. B. Stelmaszczyk – Świontek, Wrocław 1985, BN I 30; Główne tendencje w prozie okresu międzypowstaniowego na podst. wybranych utworów: np. Korzeniowski J.,Kollokacja,opr. S. Kawyn, Wrocław 1958, BN I 128; 3; Kraszewski J. I.,Zygmuntowskie czasy, opr. W. Danek, Wrocław 1966, BN I 91;

Opracowania:Janion M.,Prace wybrane, red. M. Czermińska, t. 1-5, Kraków 2000 – 2003; Janion M., Żmigrodzka M., Romantyzm i historia, Warszawa 1978; Janion M., Żmigrodzka M., Romantyzm i egzystencja, Gdańsk 2005; Kleiner J.,Mickiewicz, t. 1-2, Lublin 1998; Kowalczykowa A.,Słowacki,Warszawa 1994; Łapiński Z., Norwid, Kraków 1971;Witkowska A.,Mickiewicz. Słowo i czyn, Warszawa 1998; Witkowska A., Przybylski R., Romantyzm, Warszawa 1995; Zgorzelski Cz.,O sztuce poetyckiej Mickiewicza, Warszawa 2001;Obraz literatury polskiej XIX i XX wieku. Seria III. Literatura krajowa w okresie romantyzmu 1831 – 1863, t. 1-3, Kraków 1975, 1988. Warszawa 1992;Słowacki współczesny, pod red. M. Troszyńskiego, Warszawa 1999;Słownik literatury polskiej XIX wieku, pod red. J. Bachórza i A. Kowalczykowej, Wrocław 1991;Zygmunt Krasiński – nowe spojrzenia, pod red. G. Halkiewicz – Sojak i B. Burdzieja, Toruń 2001;Dramat polski. Interpretacje,pod red. J. Ciechowicza i Z.Majchrowskiego, t.1, Gdańsk 2001.