Przedmiot: |
Antropologia kulturowa |
Kierunek: |
Archeologia, I stopień [6 sem], stacjonarny, praktyczny, rozpoczęty w: 2012 |
Tytuł lub szczegółowa nazwa przedmiotu: |
Antropologia kulturowa |
Rok/Semestr: |
I/2
|
Liczba godzin: |
30,0 |
Nauczyciel: |
Rajewski Maciej, dr |
Forma zajęć: |
wykład |
Rodzaj zaliczenia: |
egzamin |
Punkty ECTS: |
2,0 |
Godzinowe ekwiwalenty punktów ECTS (łączna liczba godzin w semestrze): |
5,0 |
Godziny kontaktowe z prowadzącym zajęcia realizowane w formie konsultacji |
30,0 |
Godziny kontaktowe z prowadzącym zajęcia realizowane w formie zajęć dydaktycznych |
10,0 |
Przygotowanie się studenta do zajęć dydaktycznych |
10,0 |
Przygotowanie się studenta do zaliczeń i/lub egzaminów |
5,0 |
Studiowanie przez studenta literatury przedmiotu |
|
Poziom trudności: |
podstawowy
|
Wstępne wymagania: |
Brak |
Metody dydaktyczne: |
- dyskusja dydaktyczna
- konsultacje
- objaśnienie lub wyjaśnienie
- opis
- prelekcja
- wykład informacyjny
- wykład problemowy
|
Zakres tematów: |
- Znaczenie pojęć „kultura” i „cywilizacja” w ujęciu historycznym. Zdefiniowanie pojęć: etnografia, etnologia, antropologia kulturowa i antropologia społeczna. Siedemnastowieczni i osiemnastowieczni prekursorzy antropologii kulturowej: I. de La Peyrère, J.F. Lafitau, A.R.J. Turgot, A. Ferguson, A. de Condorcet, J.C. Prichard, J. Hunt.
- Brytyjska antropologia XIX wieku. Założenia teoretyczne kierunku ewolucjonistycznego w antropologii. Rola kwestionariuszy badawczych „Notes and Queries”. Osiągnięcia E.B. Tylora. „Złota gałąź” J.G. Frazera.
- Dyfuzjonizm niemiecki: osiągnięcia F. Ratzela, L. Frobeniusa, F. Graebnera i O. Wilhelma Schmidta. Brytyjska szkoła
- dyfuzjonistyczna: osiągnięcia W.H. Riversa, G. Elliota Smitha i J.G. Perry’ego.
- Orientacja funkcjonalistyczna i strukturalno-funkcjonalistyczna w antropologii brytyjskiej: osiągnięcia B. Malinowskiego i A.R. Radcliffe-Browna.
- Strukturalizm Claude’a Lévi-Straussa.
- Monografizm historyczny F. Boasa.
- Amerykańska szkoła kultury i osobowości: osiągnięcia R. Benedict, M. Mead, A. Kardinera, R. Lintona i C. Kluckhohna.
- Antropologia lingwistyczna E. Sapira.
- Materializm kulturowy w antropologii amerykańskiej: L.A. White, J.H. Steward i M. Harris.
- Współczesne kierunki w antropologii: antropologia symboliczna (V.W. Turner, ),kognitywna (W. Goodenough,R. D’Andrade),interpretacyjna (C. Geertz) i postmodernistyczna (S. Tyler, J. Clifford, A. Appadurai).
- Podstawowemetody i technikibadawcze w antropologii kulturowej.
- Antropologia kulturowa a archeologia – możliwości wzajemnej współpracy przedstawicieli obu gałęzi nauk.
|
Forma oceniania: |
- końcowe zaliczenie pisemne
- obecność na zajęciach
|
Literatura: |
- 1.Buchowski M. (red.),Amerykańska antropologia kognitywna . Poznanie, język, klasyfikacja i kultura, Warszawa 1993 (wybrane fragmenty);
- Kuper A.,Między charyzmą a rutyną. Antropologia brytyjska 1922-1982, Łódź 1987.
- Mach Z.,Kultura i osobowość w antropologii amerykańskiej, Warszawa-Kraków 1989.
- Olszewska–Dyoniziak B. ,Człowiek-kultura-osobowość. Wstęp do klasycznej antropologii kultury, Kraków 1991.
- Paluch A.K.,Mistrzowie antropologii społecznej. Rzecz o rozwoju teorii antropologicznej, Warszawa 1990.
- Hodder I.A., Czytanie przeszłości. Współczesne podejścia do interpretacji w archeologii, (tłum. Elżbieta Wilczyńska), Poznań: Obserwator 1995.
- Barth F., Gingrich A., Parkin R., Silverman S.,Antropologia. Jedna dyscyplina, cztery tradycje: brytyjska, niemiecka, francuska i amerykańska, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2007.
|
Dodatkowe informacje: |
Celem wykładów jest przedstawienie procesu historycznego rozwoju antropologii definiowanej jako nauki o człowieku i jego dziełach oraz analiza osiągnięć naukowych wybranych przedstawicieli głównych orientacji badawczych brytyjskiejantropologiispołecznej, amerykańskiej antropologii kulturowej, antropologii niemieckiej i francuskiej.Wykładyobejmujązapoznanie studentów z charakterystyką różnych gałęzi nauk antropologicznych, a takżez historycznym zarysemkształtowania się znaczeńterminów "kultura" i "cywilizacja", w tym zasadtak zwanej tradycji biblijnej, służącej aż do połowy XIX wieku jako podstawa interpretacji danych kulturowych uzyskiwanych przez ówczesnych badaczy. Po omówieniu poglądów wybranych XVIII i XIX wiecznych prekursorów antropologii, analizowane są poszczególne orientacje i szkoły w antropologii, począwszy od orientacji ewolucjonistycznej dominującej w wieku XIX po antropologie symboliczną,kognitywną i postmodernistyczną drugiejpołowy XX wieku. Proram obejmuje równieżomówienie podstawowych antropologicznych metodi technik badawczych. |