Zapomniałeś hasła? |

Sylabus przedmiotu

Drukuj
Przedmiot: Wstęp do kulturoznawstwa
Kierunek: Kulturoznawstwo, I stopień [6 sem], stacjonarny, ogólnoakademicki, rozpoczęty w: 2012
Tytuł lub szczegółowa nazwa przedmiotu: Wstęp do kulturoznawstwa
Rok/Semestr: I/1
Liczba godzin: 15,0
Nauczyciel: Adamowski Jan, dr hab.
Forma zajęć: wykład
Rodzaj zaliczenia: egzamin
Punkty ECTS: 3,0
Godzinowe ekwiwalenty punktów ECTS (łączna liczba godzin w semestrze):
0 Godziny kontaktowe z prowadzącym zajęcia realizowane w formie konsultacji
0 Godziny kontaktowe z prowadzącym zajęcia realizowane w formie zajęć dydaktycznych
0 Przygotowanie się studenta do zajęć dydaktycznych
0 Przygotowanie się studenta do zaliczeń i/lub egzaminów
0 Studiowanie przez studenta literatury przedmiotu
Poziom trudności: zaawansowany
Metody dydaktyczne:
  • objaśnienie lub wyjaśnienie
  • prelekcja
  • wykład informacyjny
  • wykład konwersatoryjny
  • wykład problemowy
Zakres tematów:
  1. Kulturoznawstwa jako nauka o kulturze. Miejsce kulturoznawstwa wśród nauk humanistycznych i społecznych, w tym: socjologia, filozofia i antropologia kultury, historia kultury, historia sztuki, etnologia i folklorystyka, lingwistyka (szczególnie etnolingwistyka) i literaturoznawstwo itp. jako dyscypliny szczegółowsze wobec kulturoznawstwa.
  2. Rozumienie, zakres i rozwój pojęcia kultura. Różne kryteria i typy definicji. Szersze i węższe znaczenie terminu.
  3. Kultura a natura i cywilizacja.
  4. Obszary i podstawowe składniki kultury: rzeczy, znaki, zachowania. Wzory i wartości. Style życia.
  5. Podstawowe dziedziny i kategorie kultury: k. narodowa i regionalna; materialna, duchowa, społeczna; k. chrześcijańska; k. tradycyjna, chłopska i ludowa; szlachecka, mieszczańska; k. literacka i k. języka; k. symboliczna, w tym: nauka, religia oraz sztuka i zabawa jako podstawowe jej podsystemy; k. masowa, popularna i alternatywna; wybrane subkultury, kultura współczesna.
  6. Wybrane metody badań kulturoznawczych: ewolucjonizm, dyfuzjonizm, funkcjonalizm, strukturalizm, holizm, kognitywizm.
  7. Podstawowe pojęcia: adaptacja, dyfuzja, enkulturacja i akulturacja; obrzęd, zwyczaj, obyczaj; etnos i etniczność; magia i rytuał; region i regionalizm; tożsamość kulturowa i globalizacja; mit, symbol, stereotyp; kolęda i kolędowanie; pojęcie znaku semiotycznego i typy znaków; postmodernizm.
  8. Pojęcie, składniki oraz funkcje tradycji.
  9. Języka a kultura: język werbalny jako podstawowy składnik kultury i narzędzie komunikacji; ogólna typologia języków; podstawowe funkcje języka i mowy; lingwistyka antropologiczna. Główne problemy języków niewerbalnych.
  10. Kultura języka: zakres pojęcia i kryteria poprawności językowej.
  11. Kulturowe kategorie przestrzeni i czasu.
  12. Instytucje kultury: typologie, funkcje oraz podstawowe formy działalności.
  13. Podstawowe problemy upowszechniania kultury w Polsce, w tym rola środków masowego przekazu.
  14. Funkcje kultury w życiu człowieka.
  15. Kulturoznawczy warsztat badawczy: czasopisma,biblioteki, bibliografie, transliteracja i transkrypcja, rodzaje prac naukowych, w tym: monografia, stan badań, artykuł, recenzja, skrypt itp.;podstawowe problemy źródłoznawstwa.
Forma oceniania:
  • egzamin ustny
  • praca semestralna
Literatura:
  1. Słowniki terminologiczne i leksykony z wybranych dziedzin wiedzy, np. Słownik etnologiczny. Terminy ogólne, pod red. Z. Staszczak, Warszawa – Poznań 1987; słowniki filozoficzne i socjologiczne, Słownik folkloru polskiego, pod red. J. Krzyżanowskiego, itp.
  2. Antropologia kultury. Zagadnienia i wybór tekstów, wstęp i red. A. Mencwel, Warszawa 1998 (oraz wydania nastepne);
  3. Antropologia słowa. Zagadnienia i wybór tekstów, oprac. G. Godlewski, A. Mencwel, R. Sulima, wstęp i red. G. Godlewski, Warszawa 2003.
  4. A. Kłoskowska, Socjologia kultury, Warszawa 1981, wyd.I;
  5. J. Burszta, Kultura ludowa – kultura narodowa. Szkice i rozprawy, Warszawa 1974.
  6. M. Eliade, Sacrum – mit – historia, Warszawa 1974.
  7. E. T. Hall, Taniec życia. Inny wymiar czasu, Warszawa 1999.
  8. Yi – Fu Tuan, Przestrzeń i miejsce, Warszawa 1987.
  9. J. Adamowski, Kategoria przestrzeni w folklorze. Studium etnolingwistyczne. Lublin 1999 (wybrane rozdziały).
  10. Sacrum i kultura, Chrześcijańskie korzenie przeszłości, red. R. Rubinkiewicz, St. Zięba, Lublin 2000.
  11. L. Dyczewski, Kultura w całościowym planie rozwoju, Warszawa 2011.
  12. Wiedza o kulturze polskiej u progu XXI wieku, pod red. S. Bednarka i K. Łukasiewicza, Wrocław 2000.
  13. R. Sulima, Antropologia codzienności, Kraków 2001.
  14. J. Gajda, Antropologia kulturowa, cz.I, Wprowadzenie do wiedzy o kulturze, Toruń 2002.