| Zakres tematów: |
1. Historia wychowania jako dyscyplina naukowa. Rozwój historii wychowania w Europie i w Polsce. 2. Grecka myśl pedagogiczna: Platon i Arystoteles (sytuacja społeczno polityczna w Atenach w IV w. p.n.e.; Platon – psychologiczne uzasadnienie wychowania i jego celu, etyczne podstawy wychowania – teoria czterech cnót, nauka o ideach, koncepcja wychowania państwowego, wychowanie dzieci w wieku przedszkolnym, natywizm poznawczy; Arystoteles – czynniki wpływające na rozwój i charakter człowieka, proces wychowania moralnego a wychowanie intelektualne, wychowanie pod opieką państwa, rola rodziny, teoria uczenia się i nauczania, kształcenie kobiet)
3.Marek Fabiusz Kwintylian (koncepcja kształcenia mówcy; powszechność uzdolnień do nauki, nauka czytania i pisania, równoczesne nauczanie kilku przedmiotów, krytyka kształcenia domowego, szkoła publiczna; ideał nauczyciela, problem nagród i kar, cele i zadania szkoły średniej, retorycznej; uniwersalizm poglądów Kwintyliana)
4.Dwa nurty myśli renesansowej: Erazm z Rotterdamu i J. L. Vives
Poglądy pedagogiczne Erazma z Rotterdamu (ideał wychowania, program wychowania humanistycznego, problem kar cielesnych, wychowanie kobiet, zasady dobrego zachowania; propagowanie kultury humanistycznej w wychowaniu i nauczaniu)
5.Jan Amos Komeński jako twórca nowożytnej pedagogiki (działalność pedagogiczna; struktura i program szkoły; dobór metod nauczania; główne cele i zasady procesu kształcenia; cele i założenia Pansofii; ocena pedagogiki J.A. Komeńskiego; powszechność nauczania i wychowania, system jednolitego szkolnictwa dla całej ludności, program nauczania i układ materiału, organizacja pracy szkolnej w klasie systemem lekcyjnym, naturalne zasady nauczania, poglądowość w nauczaniu, podręczniki )
6.Andrzej Frycz Modrzewski- krytyka wychowania kościelnego (reforma wychowania jednym z aspektów programu naprawy państwa, wartość pracy w życiu wszystkich obywateli, wychowanie w domu rodzinnym, ocena roli wychowawczej dworów magnackich, opieka państwa nad szkołami, kościół a szkoła i wychowanie, nauczyciel i jego zawód)
7.Sebastian Petrycy – program wychowania moralnego i fizycznego młodzieży (wychowanie w rodzinie, rola i przykład rodziców, wychowanie fizyczne, program kształcenia dla dzieci szlacheckich i dzieci plebejskich?, pogląd na wychowanie dziewcząt) 8. Program wychowania przedstawicieli burżuazji angielskiej J. Locke'a
8.Jan Jakub Rousseau (naturalizm pedagogiczny w ujęciu J.J. Rousseau; wychowanie jest sztuką, wychowanie negatywne, cel wychowania, krytyka ówczesnego ustroju społecznego i wychowania, rola matki, indywidualizm, program wychowania zgodnego z naturą, idealny nauczyciel, nagrody i kary, wychowanie moralne i religijne, poglądy na wychowanie kobiet) |
| Literatura: |
1.Draus J., Terlecki R., Historia wychowania. Wiek XIX i XX, Kraków 2005.
2.Drynda D. /red./, Historia wychowania, Warszawa 2006.
3.Kot S., Historia wychowania, Warszawa 1995, t. 1-2.
4.Kurdybacha Ł., Historia wychowania, Warszawa 1967 0 1974, t. 1-2.
5.Litak S., Historia wychowania. Do Wielkiej Rewolucji Francuskiej, Kraków 2004.
6.Morrou H.I., Historia wychowania w starożytności, Warszawa 1969.
7.Wołoszyn S., Dzieje wychowania i myśli pedagogicznej, Kielce 1998, t. 1-2.
8.Wołoszyn S., Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej, Kielce 1998, t. 1-2.
9.Wroczyński R., Dzieje oświaty polskiej, Warszawa 2004, t. 1-2.
Uzupełniające pozycje:
1.Arystoteles, Etyka nikomachejska, Warszawa 1965.
2.Erazm z Rotterdamu, Pochwała Głupoty, Wrocława 1953.
3.Kazimierz Wielki budowniczy i reformator, Dzieje Narodu i Państwa Polskiego, Warszawa 2002.
4.Komeński J.A., Wielka dydaktyka, Wrocław 1956.
5.Kulesza R., Starożytna Sparta, Poznań 2003 |
