Sylabus przedmiotu

Zajęcia mają charakter obligatoryjny.

• ćwiczenia przedmiotowe
• dyskusja dydaktyczna
• klasyczna metoda problemowa
• objaśnienie lub wyjaśnienie

1. Składniki świata przedstawionego (dla tekstu epickiego i dramatycznego): temat, idea, motyw, topos, zdarzenie, wątek, fabuła, akcja.
2. Kategorie opisu dzieła dramatycznego o strukturze zamkniętej i otwartej: zdarzenie, mikrokosmos sceniczny i makrokosmos teatralny, postać, język, świat poetycki.
3. Słowna struktura dramatu, typologie dialogu i monologu.
4. Tradycyjne kategorie opisu utworu narracyjnego z uwzględnieniem jego dwupłaszczyznowości.
5. Rodzaje wypowiedzi narratora i postaci w utworze epickim - znajomość terminów: mowa niezależna, zależna; monolog, dialog (polilog), opowiadanie i opis.
6. Typologia narracji i narratora: narracja auktorialna, pierwszosobowa i personalna.
7. Monolog wypowiedziany a monolog wewnętrzny, strumień świadomości, technika punktów widzenia w narracji (wg Poetyki stosowanej).
8. Ujęcie strukturalne fabuły za R. Barthesem.
9. Fabularne schematy: romansowy lub kryminalny.
10. Postać literacka; konstrukcja i typy postaci literackich.
11. Przestrzeń i czas w literaturze, typy struktury czasowej utworu (opowiadanie relacjonujące, prezentacja sceniczna, retrospekcje, antycypacje, inwersja, retardacja, symultanizm). Wybrany aspekt.
12. Kompozycja utworu literackiego - pojęcie i sposoby realizacji ram tekstu (tytuły, śródtytuły, podtytuły, motta, struktury inicjalne i zamykające), Rodzaje i typy kompozycji tekstu ( otwarta, zamknięta, klamrowa, ramowa/szkatułkowa, dygresyjna, luźna/epizodyczna, pojęcie sylwiczności lub kolażu tekstowego) - wybrany aspekt..

• końcowe zaliczenie pisemne
• obecność na zajęciach
• ocena ciągła (bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność)

Podręczniki:

1. Chrząstowska Bożena, Wysłouch Seweryna,Poetyka stosowana, wyd. trzecie zmienione.
2. Głowiński Michał, Okopień-Sławińska Aleksandra, Sławiński Janusz, Zarys teorii literatury, Warszawa 1991, wyd. 6 popr.
3. Kulawik Adam, Poetyka.Wstęp do teorii dzieła literackiego, wyd. dowolne.
4. Korwin-Piotrowska Dorota, Poetyka. Przewodnik po świecie tekstów, Kraków 2011.
5. Słownik terminów literackich, red. J. Sławiński.
6. Słowniki literatury polskiej XiX i XX wieku.

Literatura szczegółowa:

1. Bachórz Józef, Romans w powieści, czyli o wątkach miłosnych w powieściopisarstwie polskim okresu międzypowstaniowego 1831-1863,[w:]Romantyzm a romanse. Studia i szkice o prozie polskiej w pierwszej połowie XIX wieku, Gdańsk 2005.
2. Barthes Roland,Wstęp do analizy strukturalnej opowiadań, [w:]Studia z teorii literatury.Archiwum przekładów „Pamiętnika Literackiego”, t. I, Wrocław 1977.
3. Głowiński Michał,Przestrzenne tematy i wariacje, [w:] tegoż,Prace wybrane, t. III, Kraków 1998.
4. Lasić Stanko,Schemat podstawowy kompozycji powieści kryminalnej,[w:]Poetyka powieści kryminalnej: próba analizy strukturalnej, przeł. M. Petryńska, Warszawa 1976.
5. Nycz Ryszard, Współczesne sylwy wobec literackości, [w:] Problemy teorii literatury, s. 3.
6. Sławińska Irena, Odczytanie dramatu, [w:] Genologia polska, Warszawa 1983.
7. Stanzel Franz, Typowe formy powieści [w:] Teoria form narracynych w niemieckim kregu językowym. Antologia, wybór, oprac. i przekł. R. Handke, Kraków 1980

Lektury nadobowiązkowe:

1. Bachtin Michał,Formy czasu i czasoprzestrzeni w powieści,[w:] tegożProblemy literatury i estetyki, przeł. W. Grajewski, Warszawa 1982.
2. Głowiński Michał, Gatunek literacki i problemy poetyki historycznej, [w:] Genologia polska, Warszawa 1983.
3. Głowiński Michał,Narracja jako monolog wypowiedziany, [w:] tegożGry powieściowe. Szkice z teorii i historii form narracyjnych, Warszawa 1973 lub [w:] tegoż:Narracje literackie i nieliterackie, Kraków 1997.
4. Kasperski Edward, Między poetyką a antropologią postaci. Szkic zagadnień, [w:] Postać literacka. Teoria i historia, red. E. Kasperski, Warszawa 1998.
5. Lotman Jurij,Problem przestrzeni artystycznej,[w:]Studia z teorii literatury.Archiwum przekładów „Pamiętnika Literackiego”, t. I, Wrocław 1977.
6. Markiewicz Henryk, Rodzaje i gatunki literackie, [w:] tegoż Główne problemy wiedzy o literaturze, Kraków 1996.
7. Okopień Sławińska Aleksandra, Jak formy osobowe grają w teatrze mowy (Semantyczne transpozycje form osobowych), [w:] tejże Semantyka wypowiedzi poetyckiej (Preliminaria), Kraków 2001.
8. Sławiński Janusz, O kategorii podmiotu lirycznego, [w:] Genologia polska, Warszawa 1983.
9. Sławiński Janusz, Semantyka wypowiedzi narracyjnej, [w:] W kręgu zagadnień powieści, pod red. J. Sławińskiego, Wrocław 1967.
10. Woźniakiewicz-Dziadosz Maria, Dawna i nowa fabularność, [w:] tejże Obrzeża formy powieściowej, Lublin 1998.