Sylabus przedmiotu

Drukuj

Przedmiot:

Sarmatyzm

Kierunek:

Filologia polska, II stopień [4 sem], niestacjonarny, ogólnoakademicki, rozpoczęty w: 2013

Rok/Semestr:

I/1

Liczba godzin:

15,0

Nauczyciel:

Chemperek Dariusz, dr hab.

Forma zajęć:

konwersatorium

Rodzaj zaliczenia:

zaliczenie na ocenę

Punkty ECTS:

2,0

Godzinowe ekwiwalenty punktów ECTS (łączna liczba godzin w semestrze):

0	Godziny kontaktowe z prowadzącym zajęcia realizowane w formie konsultacji
15,0	Godziny kontaktowe z prowadzącym zajęcia realizowane w formie zajęć dydaktycznych
0	Przygotowanie się studenta do zajęć dydaktycznych
0	Przygotowanie się studenta do zaliczeń i/lub egzaminów
0	Studiowanie przez studenta literatury przedmiotu

Poziom trudności:

średnio zaawansowany

Metody dydaktyczne:

dyskusja dydaktyczna
wykład informacyjny

Zakres tematów:

1. Omówienie pojęcia „sarmatyzmu” (aspekt polityczny, społeczny, obyczajowy; typologia mitów sarmackich).

2. Szlachecki program wychowawczy - pojęcie cnoty w „Żywocie człowieka poczciwego” M. Reja, „Pieśni o cnocie szlacheckiej” M. Sępa i „Satyrze” Jana Kochanowskiego.

3. Etos rycerski w programie wychowawczym Reja („Żywot człowieka poczciwego”), Kochanowskiego („Pieśń o spustoszeniu Podola”) i Sępa Szarzyńskiego („Pieśń O Fridruszu”, „O Strusie”, stemmata – „Na herb Półkozic alias Ośla głowa”).

4. Mit ziemiański w „Pieśni świętojańskiej o Sobótce”.

5. Koncepcja narodu w „Psalmodii Polskiej” W. Kochowskiego (mesjanizm).

6. Podważenie etosu rycerskiego szlachty w „Transakcji wojny chocimskiej” W. Potockiego.

7. Życie codzienne szlachty na podstawie „Opisu obyczajów” J. Kitowicza (aspekt kulturowy).

8. Satyry K. Opalińskiego świadectwem mentalności szlacheckiej.

9. Europejski horyzont sarmatyzmu na przykładzie „Pamiętników” J. Ch. Paska (epizod duński).

10. Rewaloryzacja sarmatyzmu w epoce oświecenia - F. Zabłocki, „Sarmatyzm”, J. U. Niemcewicz, „Powrót posła”, H. Rzewuski, „Pamiątki Soplicy”.

Forma oceniania:

końcowe zaliczenie pisemne
obecność na zajęciach

Warunki zaliczenia:

Obecność na zajęciach, pozytywna ocena z testu końcowego.

Literatura:

A. Zajączkowski, Szlachta polska. Kultura i struktura, Warszawa 1993.

S. Baczewski, Szlachectwo. studium z dziejów idei w piśmiennictwie polskim. II połowa XVI-XVII wiek, Lublin 2009.

J. Maciszewski, Szlachta polska i jej państwo, Warszawa 1986.

J. Tazbir, Kultura szlachecka w Polsce. Rozkwit – upadek – relikty, Poznań 1998; Polska XVII wieku. Państwo – społeczeństwo – kultura, Warszawa 1974.

S. Cynarski, Sarmatyzm jako ideologia i styl życia [w:] Polska XVII wieku: państwo – społeczeństwo – kultura, Warszawa 1977.

J. S. Bystroń, Dzieje obyczajów w dawnej Polsce. XVI-XVIII wiek, Warszawa 1994.

J. Maciejewski, Dylematy wolności. Zmierzch sarmatyzmu i początki oświecenia w Polsce, Warszawa 1994. A. Wyczański, Szlachta polska XVI wieku, Warszawa;

Dodatkowe informacje:

http://www.umcs.lublin.pl/polonistyka