Sylabus przedmiotu

Właściwa frekwencja, przeczytane fragmenty lektur, aktywność na zajęciach oraz jakość wypowiedzi.

• ćwiczenia przedmiotowe
• dyskusja dydaktyczna
• klasyczna metoda problemowa
• objaśnienie lub wyjaśnienie

1. Jońscy filozofowie przyrody:Tales,Anaksymander,Anaksymenes; (arche, fizis, apeiron,hylozoizm).

2.Heraklit(arche, wariabilizm, względność rzeczy,logos);Parmenides(teoria Bytu i teoretyczne konsekwencje, tożsamość myślenia i Bytu).

3.Protagorasi sofiści („humanizm”, relatywizm, konwencjonalizm,praksis);Sokrates(aretei intelektualizm etyczny).

4.Platon(byty i cienie,ideai rzecz, świat idei, dusza i jej funkcje, świat i człowiek,doksa, episteme, anamnezis, cnota, problem miłości, koncepcja Państwa).

5.Arystoteles(stosunek do Platona, klasyfikacja filozofii, metafizyka,ousia,hyle, morfe, potencja i akt, istota i akcydensy, cztery przyczyny, całość bytu a pierwsza przyczyna – Bóg, dusza i jej „części”, problem poznania, rozum bierny i rozum czynny; dobro, cnota, „złoty środek”).

6. Szkoły etyczne:Stoicy(fizis, logos, afekty i apatia);Epikurejczycy(atomizm, mechanicyzm, hedonizm, rodzaje przyjemności, rola rozumu i „lekarstwa” na cierpienia);Sceptycy(główne pytania, „izostenia”, „tropy” sceptyckie, słabość dedukcji i indukcji, probabilizm).

7.Św. Augustyn(rozum wobec wiary, dusza, iluminizm, intuicja, łaska wiary, teocentryzm, rola woli, problem zła i łaski zbawienia).

8.Św. Tomasz z Akwinu(rozum – wiara, filozofia – teologia, byt, istnienie, istota [materia, forma], uniwersalia i trzy sposoby ich występowania, Bóg i pięć dowodów, cechy Boga, stworzenie świata, dusza i poznanie).

9.Kartezjusz(nowa metoda, pierwsza zasada, dwie substancje i jej cechy, relacje:cogito– Bóg – świat, poznanie, natywizm, koncepcja prawdy i fałszu, wolność)

10.J. Locke,(krytyka natywizmu, doświadczenie zewnętrzne i wewnętrzne, idee i ich podział);D. Hume(wrażenia, idee, dane zmysłowe, stosunki między ideami, krytyka metafizyki).

11.I. Kant– część I (rozum i zmysły, podział sądów, przewrót kopernikański, program transcendentalizmu, zmysłowość a intelekt).

12.I. Kant- część II (antynomie rozumu teoretycznego i krytyka metafizyki, imperatyw kategoryczny i postulaty rozumu praktycznego).

13.G. W. F. Hegel(idealizm, dialektyka, Byt – przyroda - Duch; historia, religia i kultura a filozofia).

14.K. Marks i marksizm(realizm, historyzm, alienacja pracy i rola proletariatu, rewolucja i jej konsekwencje).

15.F. Nietzsche(problem wartości i „wartości”, wola mocy, koncepcja życia, Nietzsche a chrześcijaństwo).

16.Egzystencjalizm(M. Heidegger,J. P. Sartre– byt, nicość,bycie, wolność i odpowiedzialność).

17. Elementy filozofii współczesnej (pragmatyzm, postmodernizm, feminizm, filozofia polityki: liberalizmversuskomunitaryzm).

• ćwiczenia praktyczne/laboratoryjne
• końcowe zaliczenie ustne
• ocena ciągła (bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność)

1.Filozofia starożytna. Wybrane teksty z historii filozofii, red. J. Legowicz, rozdziały: „Intelektualizm etyczny. SOKRATES”, „Idealizm obiektywny. PLATON”, „Realizm umiarkowany. ARYSTOTELES”, „EPIKUR Z SAMOS”, „MAREK AURELIUSZ”, „SEKSTUS EMPIRYK”.

2. R. DESCARTES,Rozprawa o metodzie, część IV.

3.Wybrane teksty z historii filozofii nowożytnej, red. J. Cabaj i in., rozdziały: „B. PASCAL”, „J. LOCKE”, „G. BERKELEY”, „D. HUME”, „I. KANT”, “G. HEGEL”, “K. MARKS”.

4. Wł. Tatarkiewcz,Historia filozofiit. I-III.