Sylabus przedmiotu

Drukuj

Przedmiot:

Gramatyka historyczna języka polskiego

Kierunek:

Filologia polska, I stopień [6 sem], stacjonarny, ogólnoakademicki, rozpoczęty w: 2012

Rok/Semestr:

III/5

Liczba godzin:

30,0

Nauczyciel:

Gumowska Ilona, mgr

Forma zajęć:

konwersatorium

Rodzaj zaliczenia:

zaliczenie na ocenę

Wstępne wymagania:

obecność na zajęciach

przygotowanie do zajęć

aktywność

końcowe zaliczenie pisemne

Metody dydaktyczne:

ćwiczenia przedmiotowe
klasyczna metoda problemowa
konsultacje
objaśnienie lub wyjaśnienie
wykład konwersatoryjny

Zakres tematów:

1. Najważniejsze cechy języka polskiego na tle innych języków słowiańskich

2. Wokalizm prasłowiański a polski

3. Źródła długości samogłosek w języku polskim

4. Samogłoski pochylone w historii języka polskiego

5. Akcent i iloczas

6. Powstanie ó

7. Rozwój samogłosek nosowych

8. Rozwój jerów w języku polskim

9. Przegłos - chronologia i konsekwencje procesu. Wyrównania analogiczne.

10. Samogłoskowe oboczności jakościowe i ilościowe w języku polskim

11. Rozwój spółgłosek zgłoskotwórczych w języku polskim (r sonantyczne twarde i miękkie)

12. Rozwój prasłowiańskich grup typu *tort, *tolt, *tert, *telt w języku polskim i innych językach słowiańskich

13. Palatalizacje prasłowiańskie

14. Zmiany w zakresie konsonantyzmu na gruncie języka polskiego

15. Rozwój rz w języku polskim

16. Typy deklinacyjne rzeczowników prasłowiańskich

17. Powstanie deklinacji rodzajowych języka polskiego

18. Ekspansja końcówek rzeczowników dawnej deklinacji II

19. Morfologizacja rodzaju w odmianie rzeczownika

20. Demorfologizacja rodzaju w odmianie rzeczownika

21. Rzeczownikowa i zaimkowa odmiana przymiotników

22. Koniugacje prasłowiańskie a polskie

23. Rozwój form czasu teraźniejszego

24. Rozwój form czasu przeszłego zlożonego

25. Rozwój form bezokolicznika i trybu rozkazującego

Forma oceniania:

końcowe zaliczenie pisemne
obecność na zajęciach
ocena ciągła (bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność)

Warunki zaliczenia:

końcowe zaliczenie pisemne

Literatura:

Podręczniki

1. S. Rospond, Gramatyka historyczna języka polskiego, Warszawa 1971 i wyd. nast.

2. J. Strutyński, Elementy gramatyki historycznej języka polskiego, Kraków 1982 i wyd. nast.

3. Z. Klemensiewicz, T. Lehr-Spławiński, S. Urbańczyk, Gramatyka historyczna języka polskiego, Warszawa 1971 i wyd. nast.

4. K. Długosz-Kurczabowa, S. Dubisz, Gramatyka historyczna języka polskiego (skrypt dla studentów polonistyki), Uniwersytet Warszawski 1993 i wyd. nast.

Ćwiczenia i testy

5. S. Dubisz, K. Długosz-Kurczabowa, Gramatyka historyczna języka polskiego w testach, ćwiczeniach i tematach egzaminacyjnych, Warszawa 2006.

Wybory tekstów, opracowania

6. W. Wydra, W. R. Rzepka, Chrestomatia staropolska. Teksty do roku 1543, Wrocław 1984.

7. S. Vrtel-Wierczyński, Wybór tekstów staropolskich, Warszawa 1969.

8. W. Taszycki, Najdawniejsze zabytki języka polskiego, Wrocław 1967.

9. W. Decyk-Zięba, S. Dubisz (red.),Teksty staropolskie. Analizy i interpretacje, Warszawa 2003.

Dodatkowe informacje:

ilona.gumowska@poczta.umcs.lublin.pl

Modułowe efekty kształcenia:

K_W01	Student ma podstawową wiedzę o miejscu i znaczeniu literaturoznawstwa i językoznawstwa w obrębie nauk humanistycznych i o ich powiązaniu z innymi dziedzinami nauki i dyscyplinami naukowymi z tego obszaru wiedzy
K_W08	ma uporządkowaną wiedzę ogólną i szczegółową obejmującą wybrane teorie i metodologie literaturoznawstwa i językoznawstwa, zna podstawową terminologię teoretycznoliteracką, językoznawczą oraz historycznoliteracką i krytycznoliteracką różnych epok
K_W09	ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych współczesnych naukowych osiągnięciach w zakresie badań literaturoznawczych oraz językoznawczych
K_W13	ma wiedzę z zakresu gramatyki historycznej języka polskiego, rozpoznaje i objaśnia ważniejsze procesy rozwojowe polszczyzny w aspekcie gramatycznym, wskazuje i właściwie identyfikuje historyczne uwarunkowania dzisiejszych form gramatycznych w języku polskim