Sylabus przedmiotu

Drukuj

Przedmiot:

Teoria i metody poznania i analizy dzieł sztuki

Kierunek:

Kulturoznawstwo, II stopień [4 sem], stacjonarny, ogólnoakademicki, rozpoczęty w: 2012

Rok/Semestr:

I/1

Liczba godzin:

30,0

Nauczyciel:

Scholz Piotr, dr hab.

Forma zajęć:

wykład

Rodzaj zaliczenia:

zaliczenie na ocenę

Punkty ECTS:

2,0

Godzinowe ekwiwalenty punktów ECTS (łączna liczba godzin w semestrze):

0	Godziny kontaktowe z prowadzącym zajęcia realizowane w formie konsultacji
30,0	Godziny kontaktowe z prowadzącym zajęcia realizowane w formie zajęć dydaktycznych
0	Przygotowanie się studenta do zajęć dydaktycznych
0	Przygotowanie się studenta do zaliczeń i/lub egzaminów
0	Studiowanie przez studenta literatury przedmiotu

Poziom trudności:

wszystkie poziomy

Wstępne wymagania:

Wykształcenie ogólnohumanistyczne z uwzględnieniem tematyki historycznoartystycznej

Metody dydaktyczne:

wykład problemowy

Zakres tematów:

1. Przegląd najważniejszych teorii historii sztuki:

Ikonografia: metody opisowe dzieł sztuki (H. Wölfflin)

Ikonologia: próba uchwycenia treści dzieła sztuki (A. Warburg, E. Panofsky)

Semiotyka: sztuka jako system znaków i ich kodyfikacja (U. Eco)

Hermeneutyka: próba uchwycenia istoty dzieła sztuki (H.-G. Gadamer, Bätschmann)

Różne aspekty traktowania wizualizacji jako wyraz postmodernistycznych tendencji "new art history", "gender studies", Bildwissenschaften (Mitschell, Bredekamp) i in.

2. Przykłady analizy dzieła artystycznego:

- materializacja sacrum w ikoniczności religijnej (mit i narracja)

- wizualizacja treści historycznych (tzw. malarstwo historyczne, H. Siemiradzki, J. Matejko, C.T. vPiloty)

- erotyka jako przedmiot sztuki (Giorgione, Goya, Kokoschka, Picasso)

- krajobraz jako obraz duszy (C.D. Friedrich)

- problematyka sztuki symbolicznej (G. Moreau, P. Puvis de Chavannes, H. vMarees)

- mimesis i realizm (martwa natura, mal. niderlandzkie, Vermeer)

- fotografia jako dokument i jako sztuka

- kolorystyka i jej znaczenie (Pontormo, Rubens, Macke, Klee, Kandinsky, Nolde)

- abstrakcja (mal. naskalne, ornamentyka, Kandinsky, J. Pollock, M. Rothko)

- Gesamtkunstwerk i funkcja performatyka

3. Dlaczego historia sztuki jako historia stylównie ma racji bytu, czyli w drodze do fenomenologii sztuki. Perspektywy uchwycenia manifestacji ikonicznych (G.R. Hocke, G. Didi-Hubermann, Mitchell, V. Stoichita)

archaizm- klasycyzm - manieryzm

prymitywizm - perfekcjonizm - ekspresjonizm

Forma oceniania:

końcowe zaliczenie ustne

Literatura:

ABRAMS, M.H.: Zwierciadło i lampa (1953), Gd 2003

ARASSE, Daniel: Nic nie widać. Opowiadanie obrazów, Kr 2012

ARNHEIM, Rudolf: Myślenie wzrokowe (1969), Gd 2011

TENZE, Sztuka i percepcja wzrokowa. Psychologia twórczego oka (1974²/pl. 1978), Gd 2004²

BALBIERZ, Jan: Nowy Kosmos. Strindberg, nauka i znaki, Gd 2008

BATAILLE, Georges: Łzy erosa (1961/1987), Gd 2009

BELL, Julian: Lustro świata. Nowa historia sztuki (2007), Wwa 2009

BELTING, Hans: Obraz i kult (dt. 1990), Gd 2010

TENZE: Antropologia obrazu. Szkice do nauki o obrazie, Kr 2007 (dt. 2002)

BENJAMIN, Walter: Twórca jako wytwórca, Pz 1975

BIAŁOSTOCKI, Jan: O dawnej sztuce jej teorii i historii, Gd 2009

TENZE, Płeć śmierci, Gd 2007

BIESZCZAD, Lilianna (red.): Wiek awangardy, Kr 2006

BRYL, Mariusz: Suwerenność dyscypliny. Polemiczna historia sztuki od 1970 roku, Pz 2007

BURKHARDT Jacob, Wykłady o sztuce, Warszawa 2008

COMPAGNON, Antoine: Demon teorii. Literatura a zdrowy rozsadek, Gd 2010

CZARTORYSKA, Urszula: Fotografia ‑ mowa ludzka. Perspektywy teoretyczne, Gd 2005

DIDI‑HUBERMAN, Georges: Przed obrazem. Pytania o cele historii sztuki (1990), Gd 2011

ECO, Umberto: Historia piękna, Pz 2005

TENZE, Historia brzydoty, Pz 2007

TENZE, Szaleństwo katalogowania, Pz 2009

EISNER, Lotte H.: Ekran demoniczny [Wwa 1974], Gd 2011²

FREEDBERG, David: Potega wizerunku. Studia z historii i teorii oddziaływania, Kr 2005

GOMBRICH, Ernst H.: Pisma o sztuce i kulturze, Kr 2011

TENZE, Zmysł porządku. O psychologii sztuki dekoracyjnej, Kr 2009

HAUPTWERKE der Kunstgeschichtsschreibung, ed. Paul v.NAREDI‑RAINER i.in., Stgt 2010

HOCKE, Gustav Rene: Świat jako labirynt. Maniera i mania w sztuce europejskiej w latach 1520-1650 i współcześnie, Gd 2003

KASPEROWICZ, Ryszard: Zweite, ideale Schöpfung. Sztuka w myśleniu historycznym Jacoba Burckhardta, Lublin 2004

KITOWSKA‑ŁYSIAK, Małgorzata: Rzeczywistość obrazu (KUL), Lu 2007

MARIN, Louis: O przedstawieniu (franc. 1994), Gd 2011

LEŚNIAK, Andrzej: Obraz płynny. Georges Didi‑Huberman i dyskurs historii sztuki, Kr 2010

OBRAZ i KULT. Materiały konferencji KUL 1999, Lu 2002

POMIAN, Krzysztof: Zbieracze i osobliwości. Paryz‑Wenecja XVI‑XVIII w., Lu 2001

PRAZ, Mario: Zmysły, śmierć i diabeł w literaturze romantycznej (1930), Gd 2010

TENZE: Mnemozyne. Rzecz o powinowactwie literatury i sztuk plastycznych, Gd 2006

RUSINEK, Michal: Retoryka obrazu. Przyczynek do percepcji teorii figur [M. Escher], Gd 2012

RUSKIN, John: Niewinne oko. Szkice o sztuce, Gd 2011

SALWA, Mateusz: Iluzja w malarstwie. Próba filozoficznej interpretacji, Kr 2010

SCHECHNER, Richard: Performatyka. Wstęp, Wr 2006

SCHOLZ, Piotr O.: Porównawcza historia sztuki jako historia kultury, w: Perspektywy badan nad kultura, red. Ryszard KLUSZCZYNSKIAnna ZEIDLER‑JANISZEWSKA, Lódz 2008

STOICHITA, Victor: Ustanowienie obrazu. Metamalarstwo u progu ery nowoczesnej (1999), Gd 2011 [zob. i in. obcojezyczne publikacje tego autora]

SZTUKA A NATURA. [Mat. 38 Sesji Nauk SHS, Katowice 1989] ed. Ewa CHOJECKA, Kt 1991

ŚMIERĆ OBRAZU. [Zeszyt tematyczny] KONTEKSTY 64 (2010)

TABAKOWSKA, Elżbieta (red.): Ikoniczność znaku. Słowo‑przedmiot‑obraz‑gest, Kr 2006

TODOROV, Tzvetan: Teorie symbolu, Gd 2011 (franc. 1985)

WARBURG, Aby: Narodziny Wenus i inne szkice renesansowe, Gdańsk 2010

WILKOSZEWSKA, Krystyna (red.), Estetyka transkulturowa, Kr 2004

Dodatkowe informacje:

W ramach konsultacji